Crise

• Os prezos da gasolina, o gas e a electricidade disparados, a inflación próxima ao 10%, a pandemia, a folga do transporte, a guerra en Ucraína: a combinación perfecta para a crise conómica.

Que eu aquí dixese que todo isto víase vir hai tempo, sería ventaxista, sería digno de tertuliano televisivo ou radiofónico barato, pero sobre todo sería mentira. Polo menos parcialmente. En ocasións ao lembrar todas as atípicas situacións ás que leva enfrontándose o goberno socialista que preside Pedro Sánchez nesta lexislatura, un chega a sentir un pouco de mágoa: a pandemia, o volcán, a guerra en Ucraína, Putin, as nevadas, a calima, etc. El mesmo enumerounas recentemente no Parlamento. E dá máis mágoa se pensamos que este goberno apenas tivo tempo para gozar do seu éxito, pois cando parecían crerse destinados a centrar a súa atención no desenvolvemento de dereitos propios dunha sociedade occidental e opulenta, a realidade sempre túzara interpúxose rapidamente no seu camiño, obrigándolles a pospoñer a súa travesía, remangarse e ter como único obxectivo a mera supervivencia. E desde entón, xa máis de dous anos levan nese intento, e o vento segue soprándolles en contra. As repercusións da pandemia no que á economía refírese son xa ben coñecidas. Non insistirei sobre elas. Pero cando os tan ansiados brotes verdes empezaban a verse, varias circunstancias cortáronos de raíz. E non só a guerra de Ucraína. Xa levamos moito tempo con problemas serios de abastecementos. A deslocalización dos procesos produtivos xerou unha enorme dependencia de China e outros países asiáticos. A vulnerabilidade da nosa economía xa deixou entrever gretas cando un cargueiro de contedores encallouse na Canle de Suez. Desde entón nunca se chegou a recuperar a normalidade nos abastecementos e os prezos do transporte encarecéronse enormemente. Iso empezou a xerar escaseza dalgúns produtos e compoñentes e as primeiras subidas de prezos significativas. Lembremos que en España, aínda que agora alarmámonos por unha inflación próxima ao 10% este mes de marzo, xa en decembro, con anterioridade á Guerra de Ucraína, en España roldaba o 6,5 %, a máis alta nos últimos anos. A principal subida que vivimos en España o pasado ano foi a da enerxía eléctrica e do gas, alcanzando picos históricos nunca antes vistos. Iso afectou á economía dos pequenos consumidores, aínda que non tanto grazas ás medidas do Goberno do pasado mes de setembro. Pero sobre todo afectou á produción industrial, que loxicamente viu fortemente incrementada a súa estrutura de custos, e que na medida que o seu mercado permitiullo, comezou a verse obrigada a repercutir os devanditos custos sobre o prezo dos seus produtos. Aquí iníciase o proceso inflacionista. Unha consecuencia do déficit enerxético que a errática política enerxética en España xerou. Unha aposta ambigua e máis discursiva que real polas enerxías limpas, a aversión pola enerxía nuclear e o fracking (España ten enormes bolsas de gas no seu subsolo que se poderían explotar con esta tecnoloxía), e a dependencia do gas alxerino (agora tamén cuestionado tras o acordo con Marrocos polo Sahara) conforman un coctel explosivo. Se ademais temos en conta que España arrastra unha débeda pública superior ao 120% do seu PIB, que a deixa con escasa manobra, a non ser polos fondos europeos, estas subidas dos prezos da enerxía, que están fortemente cargados de impostos, facilitaron unha recadación extraordinaria por parte da administración, de forma máis velada e indirecta, que cunha reforma fiscal explícita que sería máis contestada desde a sociedade. Nos últimos meses, para máis inri, a gasolina subiu máis dun 70%, causa do paro patronal das últimas semanas de moitos transportistas e sectores que xa non aguantaban máis a situación, agora paliada coa rebaixa de 20 céntimos nos prezos dos carburantes. Será conxuntural ou estrutural esta situación? Se fose un deses tertulianos contestaría rápido e sen pensar. Pero non o son. Só observo e describo, pero unha cousa é certa, hoxe somos un 10% máis pobres que hai un ano. E non parece que isto vaia a cambiar a curto prazo.
Estamos en crise.•