A Xunta de Galicia ampliará no 2023 o volume de beneficios fiscais ata os 592 millóns de euros, 144 millóns máis que no ano 2020, ao tempo que seguirá apostando polo reequilibrio territorial. Así o recolle o proxecto de Lei de Orzamentos para 2023, que ascende a 12.620 millóns de euros, o máis alto da historia, e que foi entregado no Parlamento polo conselleiro de Facenda e Administración Pública, Miguel Corgos.
En canto á distribución territorial, os Orzamentos da Xunta para 2023 volverán potenciar o reequilibrio territorial polo que o maior gasto por habitante volverá producirse nas provincias orientais: Lugo, onde a Xunta destinará 5.288 euros per capita, e Ourense, con 5.168 euros por habitante. Pola contra, nas provincias atlánticas A Coruña recibirá 4.024 euros per capita e Pontevedra 3.913 euros por habitante.
Cinco liñas de actuación
Os orzamentos de 2023 reforzarán con máis de 500M€ cinco liñas de actuación que considera prioritarias para acompañar a familias e empresas nesta conxuntura de alza de prezos e con medidas para impulsar a competitividade. Estas liñas de actuación son apoio e protección das familias e das persoas; aforro e eficiencia enerxética; dinamización económica; protección do medio ambiente, loita contra a seca e o cambio climático; e fortalecemento dos servizos públicos.
Gasto social
As contas do vindeiro ano tamén reforzarán tanto o gasto social tradicional (sanidade, educación e políticas sociais) como o gasto para o fomento do emprego. Así, estes presupostos inclúen o maior gasto social da historia da Comunidade que ascende a 9.368 millóns de euros (709 millóns máis que no vixente exercicio) para sanidade, ensino, políticas sociais e emprego.
No 2023 destinaranse 4.967 millóns de euros á sanidade pública, 2.795 millóns ao ensino público, 1.164 millóns a políticas sociais, e 443 para o emprego. Tres de cada catro euros do orzamento para 2023 irán destinados a sanidade, educación, políticas sociais e emprego.
Por departamentos, todas as consellerías, agás a de Facenda e Administración Pública, terán máis recursos no ano 2023. O maior incremento prodúcese na Consellería de Sanidade con 383,6 millóns e chega aos 4.972,3M€; a continuación sitúase a Consellería de Política Social e Xuventude cun aumento de 149,3M€ ata acadar os 1.077,7M€, e logo a Consellería de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidade cun incremento de 142,8 millóns de euros que acada os 2.894,3M€.
Novas rebaixas de impostos
No Imposto da Renda, defláctanse con carácter retroactivo a 1 de xaneiro de 2022 os tres primeiros tramos do IRPF co que se beneficia a todos os contribuíntes e de maneira especial ás rendas medias e baixas. Ademais, rebáixase por cuarta vez en nove anos o IRPF, neste caso, o tramo autonómico máis baixo para rendas máis modestas, que pasa do 9,4% ao 9%. Os cidadáns galegos aforrarán na declaración de 2023 unha media de 476€ en relación ao que pagaban en 2009.
Por outra banda, tamén se equiparan a efectos fiscais as familias con dous fillos ás familias numerosas cunha dedución de 250 euros no IRPF, e duplícase a dedución para as familias de tres fillos para beneficiar a máis de 187.000 familias. A partir de tres fillos, increméntase a dedución en 250 euros adicionais por cada fillo a maiores.
Compromiso coas entidades locais e as universidades
O ano que vén a Xunta fará un importante esforzo orzamentario co financiamento dos concellos que chegará aos 564,4M€, o que supón un crecemento do 15,5% con respecto a este ano (76M€ máis). Tamén se reforza o compromiso coas universidades e presupóstase a segunda anualidade do Plan de Financiamento Universitario 2022-2026, á que se destinan 483 millóns de euros para 2023. •
A provincia de Lugo volve a ser a provincia con maior contía por habitante
O delegado territorial da Xunta en Lugo, Javier Arias, destacou o compromiso do Goberno galego con Lugo, que suma 1.712 millóns de euros nas partidas de investimento dos orzamentos da Xunta para o 2023, e volve a ser a provincia con maior contía por habitante -incrementada nun 7,3% con respecto ao pasado ano ata quedar nos 5.288 euros-.
Este esforzo tradúcese en 13,2 millóns de euros destinados a infraestruturas sanitarias, entre eles 2,4 millóns de euros para ultimar o Centro Integral de Saúde do barrio da Residencia; 7,5 millóns para obras e dotacións do Hula; 2,1 millóns para o Hospital Público da Mariña, e 719.539 euros para o novo centro de saúde de Antas de Ulla, ademais de recoller a reforma e ampliación doutros centros como o da Milagrosa, Meira e Outeiro de Rei. Tamén se contempla a partida presupuestaria para a creación dos centros de saúde de Pantón, Ribadeo e no barrio lucense do Sagrado Corazón.
O gasto en políticas sociais en Lugo ascenderá a preto de 174 millóns de euros, para o funcionamento dos centros propios, o financiamento de prazas asistenciais ou do Servizo de Axuda no Fogar para persoas en situación de dependencia, a Risga e outras axudas sociais.
A Consellería de Infraestruturas e Mobilidade e a de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda recollen investimentos por máis de 100 millóns de euros na provincia. Entre as obras que executará cabe apuntar a Ronda Leste de Lugo, con un orzamento de 20M€ comprometido para os vindeiros tres anos, con 6 millóns para 2023; o novo acceso na LU-651 a Folgoso do Courel (2,8 millóns), o eixo entre Begonte, Friol e Palas (2 millóns) ou a autovía Nadela-Sarria (2,09 millóns). En materia de saneamento, consígnanse 11,3 millóns para Foz, Burela e Viveiro.
En materia educativa, Lugo é a cidade con maior investimento de Galicia, con 12 millóns de euros en proxectos como as rehabilitacións integrais da Escola de Arte e Superior de Deseño Ramón Falcón, o colexio Paradai, os institutos Anxel Fole, Lucus Augusti e Ollos Grandes, ou a construción dun centro de biomasa que dará servizo ao complexo educativo desta zona.
Outros proxectos de envergadura que concretan os orzamentos serán a reestruturación e optimización da oficina agraria de Lugo (2,8 millóns); o programa Conecta Hubs, os convenios coa CEL relativos á innovación e o Polo Aeroespacial de Galicia, con máis de 27 millóns de euros; a central de biomasa do barrio da Residencia (560.800 euros), ou a ampliación das instalacións para embarcacións menores do porto de Celeiro (558.000 euros). •
